Search Engine แบ่งออกได้หลายประเภท ส่วนใหญ่จะอ้างอิงตามลักษณะการทำงาน ซึ่งเป็นออกได้ดังนี้
1. แบบอาศัยการจัดเก็บข้อมูลเป็นหลัก (Crawler Based Search Engines)
Crawler Based Search Engines คือ เครื่องมือค้นหาบนอินเตอร์เน็ต แบบอาศัยการบันทึกและจัดเก็บข้อมูลด้วยตัวเองเป็นหลัก โดยการทำงานหลักๆ จะมีอยู่ 2 ส่วนคือ
1.1 ใช้ฐานข้อมูลของตนเองที่มีระบบการประมวลผลและจัดอันดับการค้นหา
1.2 ใช้ระบบซอฟท์แวร์ โดยเก็บหรือสำเนาหน้าเว็บเพจ ซึ่งเรียกว่า Web Crawler หรือ Spider หรือ Search Engine Robots สำหรับนักทำ seo จะเรียกสั้นๆ ว่า bot (บอท)
Search Engine แต่ละแห่งจะมีประสิทธิภาพในการเก็บข้อมูลไม่เหมือนกัน ควรศึกษา Search Engine แต่ละแห่งให้ละเอียด
Web Crawler หรือ Spider หรือ Search Engine Robots จะเน้นการมองหาเนื้อหาใหม่ๆ หรือหน้าเว็บเพจเดิมที่มีการปรับปรุงเนื้อหา
เจ้า Web Crawler หรือ Spider หรือ Search Engine Robots แต่ละที่จะมีชื่อเรียกแตกแต่งกัน เช่น Google มีชื่อเรียก Search Engine Spider ของตัวเองว่า Googlebot, Yahoo มีชื่อเรียกว่า Slurp และ MSN หรือ Bing มีชื่อเรียกว่า MSNbot
ซึ่งส่วนใหญ่การเรียกชื่อของเจ้า Search Engine Spider จะเรียกรวมๆ กันว่า บอท (bots) ซึ่งการเก็บข้อมูลหน้าเว็บเพจจะอาศัยหลักการ “ไต่” ไปตามลิงค์เชื่อมโยงของหน้าเว็บต่างๆ และจะทำการสำเนาข้อมูลของหน้าเพจที่ไต่ไปนั้น ทั้งข้อความและรูปภาพ ยกเว้นไฟล์ Flash แล้วก็จะส่งข้อมูลที่ตัวเองสำเนาไว้กลับไปยัง Server ต้นทางของตัวเอง เพื่อทำการบันทึกเพจนั้นๆ เรียกว่าการ index ลงฐานข้อมูลขนาดใหญ่ (Search Engine Index Server) ซึ่งเมื่อผู้ใช้ทำการค้นหาข้อมูล Search Engine Server จะเริ่มทำการประมวลผลจากฐานข้อมูลของตนเอง และแสดงผลการค้นหาออกมา
2. แบบสารบัญเว็บไซต์ (Web Directory)
Web Directory หรือ เว็บไดเร็กทอรี่ หรือ สารบัญเว็บไซต์ เป็นระบบที่ถูกแบ่งออกแบบหมวดหมู่ตามประเภทของเว็บไซต์ ให้เว็บไซต์ที่มีเนื้อหาเหมือนกัน หรือใกล้เคียงกันอยู่หมวดหมู่เดียวกัน เวลาผู้ใช้เข้าดูหมวดหมู่นั้นๆ ก็จะมีเว็บไซต์แสดงออกมา ตัวอย่างเว็บไดเร็กทอรี่ สามารถดูได้ที่ zabzaa.com/webdir
3. แบบอ้างอิงใน “ชุดคำสั่งเมตะ” (เมต้า) Meta Search Engine
ชุดคำสั่ง Meta นี้ จะเป็นชุดคำสั่งที่อยู่ใน Code HTML ตามหน้าเว็บเพจต่างๆ ที่ผู้จัดทำเว็บสร้างขึ้นเรียกว่า Meta Tag
Meta Tag คือชุดคำสั่งที่ใช้สำหรับประกาศข้อมูลสำคัญของหน้าเพจนั้นๆ ซึ่งจะเป็นคำค้นหาที่สำคัญของหน้าเพจนั้นๆ เช่น เพจเกมส์ ก็จะใส่ Meta ได้ดังนี้ เกมส์, เล่นเกมส์, เล่นเกมส์ออนลไน์, เกมส์ออนไลน์ เป็นต้น ซึ่ง Meta Tag จะใส่ไว้บนของหน้าเพจในส่วนของ
เพื่อแจ้งให้ Search Engine Robots ทราบSearch Engine ประเภทนี้ จะไม่มีระบบฐานข้อมูลของตนเอง อาศัยข้อมูลจาก Search Engine Index Server จากที่อื่น นำมาประมวลผลรวมกัน