|
การพยากรณ์อากาศ คือ การคาดหมายสภาวะของลมฟ้าอากาศ รวมทั้งปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่จะเกิดขึ้นในช่วงเวลาข้างหน้า |
|
การพยากรณ์อากาศแบ่งได้ตามระยะเวลาของการคาดหมาย ดังนี้ |
1. พยากรณ์อากาศระยะปัจจุบัน (Nowcast) พยากรณ์ในเวลาไม่เกิน 2 ชั่วโมง
2. พยากรณ์อากาศระยะสั้นมาก (Very short-range Forecast) พยากรณ์ระหว่าง 3-12 ชั่วโมง
3. พยากรณ์อากาศระยะสั้น (Short-range Forecast) พยากรณ์ระหว่าง 12-72 ชั่วโมง
4. พยากรณ์อากาศระยะปานกลาง (Medium-range Forecast) พยากรณ์ระหว่าง 3-10 วัน
5. พยากรณ์อากาศระยะนาน (Long-range Forecast) พยากรณ์ตั้งแต่ 10 วันขึ้นไป |
|
องค์ประกอบของการพยากรณ์อากาศ |
ในการที่จะพยากรณ์อากาศได้นั้นต้องมีองค์ประกอบที่สำคัญอยู่ 3 ประการ คือ
1. การตรวจอากาศ
2. การสื่อสารข้อมูลข่าวอากาศ
3. การวิเคราะห์ลักษณะอากาศ |
|
ความกดอากาศต่ำ (Low Pressure Area) |
หมายถึง บริเวณที่มีความกดอากาศต่ำเมื่อเทียบกับบริเวณใกล้เคียงในระดับเดียวกัน กับมีลมพัดเวียนเข้าหาศูนย์กลางคล้ายกับก้นหอยในทิศทางทวนเข็มนาฬิกาในซีกโลกเหนือ ท้องฟ้ามีเมฆมาก ถ้าหากมีความกดอากาศต่ำมาก จะเป็นพายุดีเปรสชั่น และอาจพัฒนาขึ้นเป็นพายุโซนร้อน หรือพายุใต้ฝุ่น |
|
ความกดอากาศสูง (High Pressure Area) |
หมายถึง บริเวณที่มีความกดอากาศสูงกว่าบริเวณข้างเคียง ท้องฟ้าแจ่มใสและความหนาวเย็น กระแสลมจะพัดเวียนออกจากศูนย์กลางในทิศทางตามเข็มนาฬิกาในซีกโลกเหนือ อิทธิพลของความกดอากาศสูงจากประเทศจีน ทำให้ประเทศไทยมีอากาศหนาวเย็นในช่วงฤดูหนาว |
|
ร่องมรสุม (Monsoon Trough) |
มีลักษณะเป็นแนวทางพาดขวางทางทิศตะวันตก-ตะวันออก ในร่องมรสุมเป็นบริเวณความกดอากาศต่ำ มีกระแสอากาศไหลขึ้นลงสลับกัน ร่องมรสุมจะอยู่ในเขตร้อนใกล้ๆเส้นศูนย์สูตร โดยมีกระแสลมพัดจากบริเวณความกดอากาศสูงที่อยู่ทางซีกโลกเหนือ และซีกโลกใต้เข้าสู่ร่องนี้ มีการขึ้นลงตามแนวโคจรของดวงอาทิตย์ ความกว้างประมาณ 6-8 องศาละติจูด เป็นบริเวณที่มีเมฆมาก และฝนตกอย่างหนาแน่น |
|
พายุหมุนเขตร้อน (Tropical Cyclone) |
หมายถึง พายุที่เกิดเหนือทะเลหรือมหาสมุทรในเขตร้อน ลักษณะมีฝนตกเป็นบริเวณกว้างตามแนวทางการเคลื่อนที่ของพายุ มีระบบการหมุนเวียนของลมเข้าหาศูนย์กลางของพายุในทิศทวนเข็มนาฬิกาสำหรับพายุในซีกโลกเหนือ และตามเข็มนาฬิกาสำหรับพายุในซีกโลกใต้ บริเวณศูนย์กลางของพายุจะมีความกดอากาศต่ำ มีลักษณะเป็นวงกลมอากาศ ในบริเวณนี้จะเป็นอากาศอุ่นและมีความชื้นสูง แหล่งพลังงานที่สำคัญของพายุหมุนเขตร้อนคือ ความร้อนและความชื้นจากมหาสมุทร พายุจะก่อตัวขึ้นเฉพาะเหนือทะเลและมหาสมุทรเท่านั้น แต่เมื่อก่อตัวขึ้นแล้วอาจจะเคลื่อนที่เข้าสู่แผ่นดินได้ อุณหภูมิน้ำทะเลที่เหมาะสมสำหรับการเกิดพายุหมุนเขตร้อนคือ ตั้งแต่ 27 องศาเซลเซียส ขึ้นไป แต่การที่จะเกิดพายุได้นั้นต้องมีปัจจัยอื่นๆประกอบด้วย เช่น อุณหภูมิและความชื้นของบรรยากาศในระดับความสูงต่างๆ เป็นต้น |
|
การแบ่งกำลังของพายุตามความเร็วของลมใกล้ศูนย์กลาง |
1. พายุดีเปรสชั่น (Tropical Depression) มีความเร็วลมสูงสุดใกล้ศูนย์กลางน้อยกว่า 34 นอต หรือ 63 กม/ชม.
2. พายุโซนร้อน (Tropical Storm) เป็นพายุที่มีกำลังปานกลาง มีความเร็วลมสูงสุด ใกล้ศูนย์กลาง ระหว่าง 34-64 นอต หรือ 63-117 กม/ชม.
3. พายุใต้ฝุ่น (Tyhoon) เป็นพายุที่มีกำลังแรงที่สุด มีความเร็วลมสูงสุดใกล้ศูนย์กลาง ตั้งแต่ 65 นอต หรือ 118 กม/ชม. ขึ้นไป |
|
พายุฟ้าคะนอง (Thunder Storm) |
บางครั้งเรียกว่า พายุไฟฟ้า (Electrical Storm) โดยทั่วไปเป็นพายุที่เกิดเฉพาะท้องถิ่น เกิดจากเมฆคิวมูโลนิมบัส (Cumulonimbus) มีฟ้าแลบ (Lighting) กับ ฟ้าร้อง (Thunder) รวมอยู่ด้วย นอกจากนี้มักจะมีลมกระโชกแรงและฝนตกหนักเกิดขึ้น บางครั้งยังมีลูกเห็บตกลงมาด้วย พายุฟ้าคะนองนี้เป็นพายุที่เกิดช่วงเวลาอันสั้น มีน้อยครั้งที่เกิดขึ้นนานกว่า 2 ชั่วโมง |
|
ฟ้าหลัว |
หมายถึง ลักษณะของอากาศที่ประกอบด้วยอนุภาคของเกลือจากทะเล หรือมหาสมุทร หรือของควันไฟ และละอองฝุ่นจำนวนมากมายล่องลอยอยู่ทั่วไป และมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า ทำให้มองเห็นอากาศเป็นฝ้าขาวในบรรยากาศ บริเวณที่ฟ้าหลัวเกิดขึ้นจะทำให้ทัศนวิสัยลดลงแม้ในอากาศดี ฟ้าหลัวธรรมดาจะทำให้ทัศนวิสัยลดลงไปถึง 2 ใน 3 ของทัศนวิสัยปกติ |
|
ลมพัดสอบ |
หมายถึง การเบียดตัวเข้าหากันของลม 2 ฝ่ายบริเวณใกล้พื้นโลก ทำให้อากาศบริเวณแนวเบียดตัวลอยขึ้นเบื้องบน ตามแนวนี้มักจะมีเมฆฝนเกิดขึ้น และในที่สุดก็จะตกลงมาเป็นฝน |
|
เกณฑ์ที่ใช้ในการพยากรณ์อากาศ |
จำนวนน้ำฝนที่ตกรวมระยะเวลา 24 ชั่วโมง |
|
ฝนตกวัดจำนวนไม่ได้
ฝนตกเล็กน้อย
ฝนตกปานกลาง
ฝนตกหนัก
ฝนตกหนักมาก |
ปริมาณน้อยกว่า 0.1 มิลิเมตร
ปริมาณ 0.1-10.0 มิลลิเมตร
ปริมาณตั้งแต่ 10.1-35.0 มิลลิเมตร
ปริมาณตั้งแต่ 35.1-90.0 มิลิเมตร
ปริมาณตั้งแต่ 90.1 มิลลิเมตรขึ้นไป |
|
|
พยากรณ์อากาศบริเวณที่มีฝนตก |
|
ฝนบางแห่ง
ฝนเป็นแห่งๆ
ฝนกระจาย
ฝนเกือบทั่วไป
ฝนทั่วไป
ฝนเป็นบริเวณกว้าง |
มีฝนไม่เกิน 20 % ของพื้นที่
มีฝนเกิน 20 % แต่ไม่เกิน 40 % ของพื้นที่
มีฝนเกิน 40 % แต่ไม่เกิน 60 %ของพื้นที่
มีฝนเกิน 60 % ของพื้นที่ แต่ไม่เกิน 80 % ของพื้นที่
มีฝนเกิน 80 % ของพื้นที่
มีฝนอยู่ในขอบเขตของพายุ |
|
|
เกณฑ์อุณหภูมิของอากาศ |
|
อากาศร้อน
อากาศร้อนจัด
อากาศเย็น
อากาศหนาว
อากาศหนาวจัด |
มีอุณหภูมิตั้งแต่ 35 องศาเซลเซียส แต่ไม่เกิน 40 องศาเซลเซียส
มีอุณหภูมิตั้งแต่ 40 องศาเซลเซียส ขึ้นไป
มีอุณหภูมิน้อยกว่า 23 องศาเซลเซียส ลงไปถึง 16 องศาเซลเซียส
มีอุณหภูมิน้อยกว่า 16 องศาเซลเซียส ลงไปถึง 8 องศาเซลเซียส
มีอุณหภูมิน้อยกว่า 8 องศาเซลเซียส ลงไป |
|
|
ท้องฟ้าและเมฆ |
|
ท้องฟ้าแจ่มใส (Fine)
ท้องฟ้าโปร่ง (Fair)
เมฆบางส่วน (Partly cloudy)
เมฆเป็นส่วนมาก (Cloudy)
เมฆมาก (Very Cloudy)
เมฆเต็มท้องฟ้า (Overcast) |
ไม่มีเมฆ/น้อยกว่า 1 ส่วน
จำนวนเมฆ ตั้งแต่ 1-3 ส่วน
จำนวนเมฆ ระหว่าง 3-5 ส่วน
จำนวนเมฆ ระหว่าง 5-8 ส่วน
จำนวนเมฆ ระหว่าง 8-9 ส่วน
จำนวนเมฆ 10 ส่วน |
|
หมายเหตุ คำว่า ส่วน หมายถึง 1/10 ของท้องฟ้า |
ลักษณะทะเล |
|
ทะเลเรียบ (Smooth)
ทะเลมีคลื่นเล็กน้อย (Slight)
ทะเลมีคลื่นปานกลาง (Moderate)
ทะเลมีคลื่นจัด (Rough)
ทะเลมีคลื่นจัดมาก (Very rough)
ทะเลมีคลื่นใหญ่ (High)
ทะเลมีคลื่นใหญ่มาก (Very high)
ทะเลมีคลื่นใหญ่และจัดมาก (ทะเลบ้า) (Phenomenal) |
คลื่นสูง ไม่เกิน 0.50 เมตร
คลื่นสูง ตั้งแต่ 0.50-1.25 เมตร
คลื่นสูง ตั้งแต่ 1.25-2.50 เมตร
คลื่นสูง ตั้งแต่ 2.50-4.00 เมตร
คลื่นสูง ตั้งแต่ 4.00-6.00 เมตร
คลื่นสูง ตั้งแต่ 6.00-9.00 เมตร
คลื่นสูง ตั้งแต่ 9.00-14.00 เมตร
คลื่นสูง เกินกว่า 14.00 เมตร |
|