นอกจากการ การเลี้ยงลูกให้เป็นคนเก่ง คนดี แล้ว เรื่องวินัยก็เป็นสิ่งสำคัญที่จะทำให้เขาเติบใหญ่อย่างมีคุณภาพและอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข ซึ่งพ่อแม่ต้องเป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการฝึกฝนและปลูกฝังเรื่องนี้ให้กับลูกตั้งแต่เด็ก
ฝึกวินัยเพื่ออะไร - ให้เขาสามารถแสดงออกภายใต้ขอบเขตที่เหมาะสม - เรียนรู้สิทธิและความเป็นส่วนตัวทั้งของตนเองและผู้อื่น - เรียนรู้หน้าที่และความรับผิดชอบ - เพื่อพัฒนาการควบคุมตนเองให้ดีขึ้น
6 วิธีฝึกวินัยให้ได้ผล
1. สื่อสารกับลูกให้ชัดเจน คุณพ่อคุณแม่ต้องสื่อสารให้ลูกเข้าใจด้วยการใช้คำพูดตรงไปตรงมาเกี่ยวกับกฎระเบียบของบ้าน
ซึ่งเป็นสิ่งที่เด็กต้องรู้ ซึ่งในเด็กเล็กๆ คุณพ่อคุณแม่ต้องทำเป็นตัวอย่างพร้อมๆ
กับการพูดคุยด้วย ตัวอย่าง : เมื่อหนูเล่นของเล่นเสร็จแล้วต้องเก็บใส่ในตะกร้าแต่ละใบทุกครั้งหลังจากที่เลิกเล่น
2.
กำหนดขอบเขต เป็นการฝึกให้เด็กเรียนรู้ว่าสิ่งใดที่สามารถทำได้และสิ่งใดที่ทำไม่ได้
การพูดคำว่า "อย่า" "ทำไม่ได้" ต้องมีความเด็ดขาดและชัดเจน
เพื่อให้เขาเข้าใจด้วยตัวเองว่าการกระทำใดที่ทำไปแล้วจะไม่ได้รับการยอมรับจากผู้อื่น
และถ้าปฏิบัติต่อไปเขาอาจจะต้องถูกลงโทษ
แต่ต้องไม่ใช่ด้วยการข่มขู่หรือทำร้ายร่างกาย ตัวอย่าง : เมื่อไปเล่นกับเพื่อนแล้วมีการแย่งของเล่นกัน ห้ามไม่ให้ทุบตี
หรือจิกข่วนผู้อื่น
3.
ปฏิบัติต่อเด็กด้วยการกระทำมากกว่าการใช้คำพูดเพียงอย่างเดียว
เด็กเล็กๆ
ไม่ได้เรียนรู้ด้วยการสอนด้วยการใช้คำพูดเพียงอย่างเดียว การเรียนรู้ที่สำคัญก็คือ
การซึมซับจากสิ่งแวดล้อม และการมีตัวอย่างที่ดีจากพ่อแม่ให้เลียนแบบ
ตัวอย่าง : เมื่อถึงหมดเวลาเล่นแล้ว ควรให้หยุดทันที
เป็นการฝึกเรื่องของการตรงต่อเวลา
ซึ่งพ่อแม่เองต้องทำเป็นตัวอย่างในการเป็นคนตรงต่อเวลาด้วย
4. ให้ทบทวนการกระทำของตัวเอง เมื่อเขาทำผิดกติกา
ต้องฝึกให้รู้จักทบทวนการกระทำของตัวเอง รู้จักควบคุมอารมณ์ด้วยการอยู่ลำพัง
โดยให้นั่งอยู่บนเก้าอี้ที่มุมใดมุมหนึ่งของห้อง ตัวอย่าง : วันนี้หนูไม่ยอมเก็บของเล่น ต้องงดการไปเล่นนอกบ้านกับเพื่อน งดกินขนม
หรือเมื่อทำผิดแล้วต้องรู้จักขอโทษ
5. เรียนรู้การแก้ปัญหาด้วยตัวเอง
เริ่มด้วยให้วิธีเล่นสมมติเหตุการณ์นั้นๆ
เป็นการฝึกซ้อมและสามารถแก้ไขปัญหาได้ทันทีที่ปัญหาเกิดขึ้น นอกจากนี้
ต้องรู้จักตัดสินใจด้วยตัวเองและยอมรับการตัดสินใจของตัวเอง ตัวอย่าง : เมื่อหนูเล่นกับน้องหมีตัวโปรด จนเริ่มพังแล้ว
พ่อแม่ต้องสร้างสถานการณ์เพื่อให้เขาเรียนรู้ที่จะตัดสินใจเลือกว่าจะทำอย่างไรต่อไป
จะนำไปให้ใครช่วยซ่อมแซม หรือถ้าจะซื้อตัวใหม่ต้องรู้ว่ามันจะไม่เหมือนเดิม
6.
ให้รางวัลเมื่อทำความดี เป็นการกระตุ้นให้เขาอยากทำดีมากขึ้น
ส่วนการให้รางวัลตอบแทนไม่จำเป็นต้องให้สิ่งของเสมอไป สิ่งที่มีค่าที่สุด คือ
ความรักจากพ่อแม่ซึ่งแสดงออกได้หลายๆ ทาง ตัวอย่าง : การแสดงสีหน้าชื่นชม การพูด การลูบหัว การกอด
และการแสดงแววตาแห่งความรักอยู่เสมอ
Tips -
เรื่องของระเบียบวินัย สามารถฝึกโดยการประยุกต์ใช้ได้ในทุกๆ
สถานการณ์ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการกิน การนอนนอน หรือการขับถ่าย
เป็นต้น สิ่งสำคัญคือ พ่อแม่ต้องเป็นแบบอย่างที่ดีด้วย -
การฝึกวินัยให้ได้ผลต้องปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอ
ไม่ใช่ปฏิบัติตามอารมณ์ของผู้ใหญ่ในแต่ละวัน เพราะเด็กๆ คงจะเกิดอาการงงไปตามๆ กัน
วันนี้ทำแบบนี้ อีกวันหนึ่งทำไม่ได้ การฝึกวินัยก็ไม่ได้ผล
|